Εκατόν τρία χρόνια μετά τον ξεριζωμό από τις πατρογονικές τους ρίζες στον Πόντο, οι πρώτοι κάτοικοι της πόλης των Νέων Σουρμένων, του σημερινού Δήμου Ελληνικού-Αργυρούπολης, διατηρώντας την πολιτιστική τους κληρονομιά, ως βασικό στοιχείο της εθνικής τους ταυτότητας, δεν λησμόνησαν ποτέ την τιμή στους νεκρούς τους, το «Ταφικό Έθιμο».
Ένα έθιμο που διασώζεται από την αρχαιότητα και συνεχίζεται μέσα στη χριστιανική πίστη.
Στον Πόντο, το έθιμο γιορταζόταν τη δεύτερη μέρα του Πάσχα, γεγονός που φανερώνει την πίστη του ποντιακού λαού στην χριστιανική αντίληψη για την ανάσταση των νεκρών και το σεβασμό και την τιμή προς εκείνους, αφού τους αφιέρωναν τη δεύτερη μέρα της μεγάλης αυτής γιορτής της Χριστιανοσύνης.
Με στόχο να κρατηθεί άσβεστος ο Ποντιακός Πολιτισμός σε όλες του τις εκφάνσεις, η Ένωση Ποντίων Σουρμένων, ως ιερή παρακαταθήκη και συνεχίζοντας τα παραδοσιακά έθιμα, διοργανώνει και φέτος, αμέσως μετά το Πάσχα, από τις 23 Απριλίου έως τις 27 Απριλίου, το πενθήμερο «Παμποντιακόν Πανοΰρ 2025 τη Θωμά ’ς σα Σούρμενα», αναβιώνοντας το Ταφικό Έθιμο.
Η Ένωση διοργανώνει πενθήμερες εκδηλώσεις, με πληθώρα δρώμενων, που κορυφώνονται την Κυριακή του Θωμά με την τέλεση του Ταφικού Εθίμου στο Κοιμητήριο των Σουρμένων.
Ο πρόεδρος της Ένωσης Ποντίων Σουρμένων, Γιώργος Στυλ. Σαραφίδης, στον χαιρετισμό του αναφέρει:
«Συμπατριώτισσες και Συμπατριώτες, φίλες και φίλοι,
Οι οικιστές της περιοχής μας, πρόσφυγες από τον Ιστορικό Πόντο, ιδρύοντας τον σύλλογό μας το 1924, κατάφεραν μέσα σε χαλεπούς καιρούς να κρατήσουν ζωντανή την ταυτότητά τους. Μία ταυτότητα που στηρίζεται στην Ιστορία, τη Γλώσσα, τη Θρησκεία, τα Ήθη και τα Έθιμα που έφεραν από την Αλησμόνητη Πατρίδα και μεταλαμπάδευσαν στις νεότερες γενιές.
Η Ένωση Ποντίων Σουρμένων έχει περάσει πλέον στον 2ο αιώνα ζωής της και ως γνήσιος εκφραστής της Ποντιακής Παράδοσης και θεματοφύλακας του «Ταφικού Εθίμου», που μας παρέδωσαν οι πρόγονοί μας και τηρείται στον τόπο μας πάνω από 100 χρόνια, συναντά με περίσσεια συγκίνηση και υπερηφάνεια, την εγγραφή του εθίμου στο Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας. Με το αίσθημα της ελπίδας για το μέλλον πιο έντονο από ποτέ και με μεγάλη χαρά, σας προσκαλούμε και σας καλωσορίζουμε στο «Παμποντιακόν Πανοΰρ 2025 τη Θωμά ‘ς σα Σούρμενα»!
Λίγα λόγια για το «Ταφικό Έθιμο»
Το Ταφικό Έθιμο στα Σούρμενα περνώντας αναλλοίωτο από γενιά σε γενιά εγγράφηκε στο Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας.
Οι Πόντιοι της περιοχής των Σουρμένων Αττικής, οι συγγενείς και οι φίλοι τους, την Κυριακή του Θωμά, διατηρούν και αναβιώνουν, εδώ και 101 χρόνια, το Ταφικό Έθιμο που έφεραν μαζί τους από τον Ιστορικό Πόντο.
Πλήθος Ποντίων απ’ όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό, συγκεντρώνεται στα Σούρμενα για να τιμήσει και να βιώσει από κοντά το Ποντιακό αυτό έθιμο. Αφού παρακολουθήσουν το πρωί της Κυριακής του Θωμά τη Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Σουρμένων, ιερείς και ποίμνιο κατευθύνονται στο Κοιμητήριο της περιοχής. Εκεί ο καθένας πηγαίνει στον οικογενειακό τάφο. Οι νοικοκυρές στρώνουν λευκά τραπεζομάντηλα στα οποία ακουμπούν τσουρέκια, κόκκινα αυγά, μεζέδες, ούζο και όλοι μαζί περιμένουν τον ιερέα να τελέσει τρισάγιο.
Αρχικά οι ιερείς τελούν τρισάγιο στην εκκλησία του Κοιμητηρίου των Σουρμένων υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των απανταχού κεκοιμημένων Ποντίων. Στην συνέχεια τελείται τρισάγιο σε κάθε τάφο.
Οι συγγενείς συζητούν για τα κεκοιμημένα προσφιλή πρόσωπα, θυμούνται τα προτερήματά τους, τις καλοσύνες τους και ό,τι προκαλεί την αίσθηση της ζωντανής παρουσίας των νεκρών ανάμεσά τους. Γιατί η μέρα αυτή αφιερώνεται στην ανάσταση των νεκρών. Είναι μέρα χαράς και όχι πονεμένης ανάμνησης.
Στο τέλος προσφέρουν στον ιερέα και τους παρευρισκόμενους κόκκινα αυγά και τσουρέκια. Και όλοι μαζί ψάλλουν το ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ.
Δείτε το αναλυτικό πρόγραμμα του «Παμποντιακόν Πανοΰρ 2025 τη Θωμά ’ς σα Σούρμενα», πατώντας εδώ ή στις εικόνες παρακάτω.
